Ar ôl pum mlynedd fel Prif Weinidog Cymru, mae’n bryd i ni ffarwelio â Mark Drakeford.
Bu ganddo sawl swydd o fewn Llywodraeth Cymru dros y blynyddoedd. Bu’n Gynghorydd Arbennig i’r cyn Brif Weinidog, Rhodri Morgan, yn Weinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn 2013, Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol yn 2016, ac yn olaf, Prif Weinidog Cymru yn 2018.
Cawsom un cyfweliad olaf gydag ef.
Darllenwch mwy
Rydym yn falch o’n grŵp PRISM yma yn Llywodraeth Cymru, sy’n rhwydwaith staff arobryn ar gyfer pobl LHDTC+. I ddathlu Mis Hanes LHDT 2024, gofynnon ni i un o’n haelodau, Phil, rannu ei feddyliau gyda ni ar sut mae’r gweithle wedi newid i bobl LHDTC+ dros y blynyddoedd…
Darllenwch mwy
Blwyddyn Newydd Dda! Adnabod rhywun sydd eisiau dysgu Cymraeg fel adduned blwyddyn newydd? Mae nifer ein dysgwyr ar gynnydd gyda 740% yn rhagor o staff yn dysgu ers 2020! Mae’r Gymraeg yn werthfawr i ni yn y Llywodraeth ac mae cymorth ar gael i bawb ddatblygu eu sgiliau, gan gynnwys Sarah…
Darllenwch mwy
Nadolig Llawen! Mae hi’r adeg honno o’r flwyddyn eto – mae’r Prif Weinidog yn wynebu’r dasg anodd o ddewis ei gerdyn Nadolig swyddogol. Mae’r gystadleuaeth eleni yn arbennig iawn, oherwydd dyma’r cerdyn olaf gan ein Prif Weinidog presennol, Mark Drakeford…
Darllenwch mwy
Mae’r mis Beicio i’r Gwaith wedi dod i ben, ond dyw beicio i’r gwaith ddim yn rhywbeth i’w wneud ym mis Medi neu’r haf yn unig. Yma yn y Llywodraeth mae gennym nifer o fentrau i annog beicio i’r gwaith, gan gynnwys y cynllun Beicio i’r Gwaith sy’n helpu staff i brynu beic drwy gynllun aberthu cyflog.
Mae un o’n cydweithwyr, Alex, yn gyfarwydd â theithio i’r swyddfa ar ddwy olwyn ac yn gwneud hyn drwy gydol y flwyddyn. Er i’r pandemig arwain at fwy o weithio hybrid yn Llywodraeth Cymru, mae Alex wedi dod o hyd i ffyrdd o gwmpas hyn drwy sefydlu “cymudo rhithwir” ei hun. Mae’n rhannu gyda ni pam ei fod mor angerddol am hyn a beth mae o’n gwneud i oroesi’r gaeaf…
Darllenwch mwy
Ers 10 mlynedd bellach rydym wedi bod yn dathlu’r diwrnod ar y 15fed o Hydref. Beth bynnag dy sgiliau dechreua bob sgwrs gyda Shwmae neu Su’mae syml, i ddangos fod y Gymraeg yn perthyn i ni i gyd. Sut wyt ti am ddathlu eleni?
Darllenwch mwy
Rydym mor falch o’n rhwydwaith PRISM ac o fod yn gyflogwr cynhwysol. I nodi Diwrnod Dathlu Deurywioldeb, rydym wedi croesi Bethan o’n rhwydwaith Staff LHDTRh+ arobryn i ysgrifennu blog i ni.
Helo! Bethan ydw i – ymunais â Llywodraeth Cymru ym mis Mai eleni, ar secondiad o Wasanaeth Masnachol y Goron Llywodraeth y DU, ac rwy’n hynod falch o fod yma.
Fel y gallech ddisgwyl, o ystyried bod fy rôl ym maes Cyfathrebu, mae gwelededd yn bwysig iawn i mi – rwy’n gweithio i sicrhau bod negeseuon Llywodraeth Cymru yn cael eu cyfathrebu’n glir ac yn cael eu clywed yn llawn, ym mhob man y mae angen iddyn nhw fod. Ac efallai y bydd y rheiny ohonoch sy’n gweithio o swyddfa CP2 wedi sylwi fy mod i’n eithaf amlwg fy hun, o ystyried fy nghariad at liwiau llachar (yn enwedig coch llachar) a gwahanol gyfwisgoedd anghyffredin.
Yr hyn sydd ddim mor amlwg efallai, os nad ydych chi’n fy adnabod i’n dda, yw fy mod i’n ddeurywiol.
Dyw’r ffaith fod hyn ddim yn amlwg ddim yn anarferol – mewn gwirionedd mae’n fater sy’n cael ei gydnabod ac yn gyfarwydd mewn cylchoedd deurywiol, lle cyfeirir ato fel arfer fel ‘dileu deurywioldeb’ (‘bi erasure’). Mewn geiriau eraill, mae pobl ddeurywiol a phanrywiol * (gweler y diffiniadau isod) yn aml yn cael eu hanwybyddu, eu hanghofio neu eu bychanu mewn trafodaethau am faterion cwiar, er bod mwy ohonon ni fwy nag unrhyw hunaniaeth arall o dan yr ymbarél LHDTC+ yn ôl pob tebyg. Efallai nad yw hynny’n syndod, o gofio, os ydyn ni mewn perthynas gymysg o ran rhywedd, ein bod yn aml yn ‘ymddangos yn syth’ i bobl o’r tu allan – ond os ydyn ni mewn perthynas o’r un rhyw, rydyn ni’n ‘ymddangos yn hoyw’. Gair i gall: pa bynnag berthynas rydyn ni’n digwydd bod ynddi (hyd yn oed os nad ydyn ni mewn perthynas o gwbl) rydyn ni’n dal i fod yn ddeurywiol! Dim tîm pêl-droed yw hwn – pan mae’n dod i’r bobl rydyn ni’n cael ein denu atyn nhw ac yn ffurfio perthynas â nhw, rydyn ni’n dewis person, nid ochr.
Mae’r Diwrnod Dathlu Deurywioldeb yn cael ei gynnal ledled y byd bob blwyddyn ar 23 Medi. Mae’n gyfle i atgoffa’r byd ein bod ni’n bodoli – ynghyd â dangos beth yw beth o ran y stereoteipiau sy’n tueddu i godi pan nad ydych chi mor weladwy ag y gall rhai grwpiau eraill fod. Er enghraifft: na, dydyn ni ddim ‘yn gyfrinachol yn hoyw’/’dim ond yn gwneud hyn am ei fod yn ffasiynol’/’yn ddryslyd’/ac ati…
Eleni, ar y pumed ar hugain Diwrnod Dathlu Deurywioldeb blynyddol, rwy’n falch iawn o fod yn Hyrwyddwr Deurywioldeb newydd y Rhwydwaith PRISM.
Rwy’n edrych ymlaen yn fawr at adeiladu ar yr holl waith gwych y mae eraill wedi’i wneud – bydd hyn yn cynnwys parhau â’n Grŵp Cymorth Deurywiol+ ar gyfer holl aelodau staff Llywodraeth Cymru sy’n nodi eu bod yn unrhyw le o dan yr ‘ymbarél deurywiol’. Mae’n lle synhwyrol a diogel i gwrdd â’ch cydweithwyr deurywiol+, waeth a ydych chi’n teimlo y gallwch fod ‘allan’ yn y gwaith ai peidio.
Gan fy mod i ar secondiad gan Lywodraeth y DU, rydw i hefyd yn parhau i gynnal sesiynau cymdeithasu ar gyfer holl weision sifil LHDTC+ yng Nghymru ar hyn o bryd – ac mae hynny’n cynnwys staff Llywodraeth Cymru – yn fy rôl barhaus fel Cynrychiolydd Cymru ar Rwydwaith LHDTC+ Gwasanaeth Sifil y DU.
Mae ein sesiwn gymdeithasu nesaf yng Nghaerdydd ar 28 Medi, felly waeth a ydych chi’n uniaethu fel LHDTC+ neu fel cynghreiriad, cysylltwch â ni drwy e-bostio PRISM@llyw.cymru os ydych chi’n meddwl yr hoffech chi ymuno â ni!
Mae Stonewall yn diffinio Deurywioldeb (Bi) fel term ymbarél a ddefnyddir i ddisgrifio cyfeiriadedd rhamantus a/neu rywiol tuag at fwy nag un rhywedd. Gall pobl ddeurywiol ddisgrifio eu hunain gan ddefnyddio un neu fwy o blith amrywiaeth eang o dermau, gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, deurywiol, pan, cwiar, a rhai hunaniaethau nad ydyn nhw’n unrhywiol ac nad ydyn nhw’n monoramantaidd arall. Mae Pan yn cyfeirio at berson nad yw ei atyniad rhamantus a/neu rywiol tuag at eraill wedi’i gyfyngu gan ryw neu rywedd.
Yn ddiweddar, cefais y cyfle anhygoel i fynychu Pride Cymru, dathliad bywiog o gariad, derbyniad a chydraddoldeb. Fel aelod balch o PRISM, rhwydwaith gweithwyr LHDTC+ Llywodraeth Cymru, cefais yr anrhydedd o orymdeithio gyda fy nghydweithwyr am y tro cyntaf erioed. Cyn hynny, dim ond mewn ysgolion cynradd ac uwchradd roeddwn i wedi gweithio, a chan nad yw ysgolion yn cymryd rhan mewn gorymdeithiau Pride, roedd hwn yn brofiad newydd sbon i mi.
Darllenwch mwy
Nôl ym mis Chwefror, cyhoeddom flog ‘Seiber: Cynllunio heddiw ar gyfer dyfodol llewyrchus’ ar ein blog Digidol a Data er mwyn rhoi gwybod ichi am y gwaith o ddatblygu Cynllun Gweithredu Seiber i Gymru.
Mae CyberUK yn cael ei gynnal yr wythnos hon, sef digwyddiad seiberddiogelwch blaenllaw y DU a gynhaliwyd gennym ni yma yng Nghymru y llynedd. Mae gan Gymru amryw o gryfderau mewn perthynas â seiber, ac un ohonynt yw ein cysylltiadau a’n clystyrau agos sy’n annog amrywiaeth ar draws y sector.
Fe wnaethom wahodd Clare Johnson, o Glwstwr Seiber Menywod yng Nghymru, i ysgrifennu blog am amrywiaeth yn y sector seiber.
Darllenwch mwy
Dros y flwyddyn ddiwethaf rydym wedi bod yn tynnu sylw at y gorau o Gymru ar draws Canada! Wrth i flwyddyn Cymru yng Nghanada ddod i ben rydym yn edrych yn ôl ar y cyfan rydym wedi’i gyflawni dros y flwyddyn ddiwethaf!
Rydym wedi cyflawni dros 70 o weithgareddau ar draws saith talaith o amgylch Canada, gan godi proffil Cymru ar draws yr Iwerydd ac ennyn diddordeb miliynau o bobl ar hyd y daith. Rydym wedi ysbrydoli, addysgu a chreu cyfleoedd newydd i Gymru a Chanada gydweithio.
Dyma rai o’n huchafbwyntiau:
Rydym wedi cynnal gweithgareddau sy’n tynnu sylw at y celfyddydau a diwylliant, masnach a buddsoddiad, gwyddoniaeth ac ymchwil, y byd academaidd, twristiaeth, diplomyddiaeth chwaraeon a’n hymrwymiad ar y cyd i gynaliadwyedd a dyfodol gwyrddach.
Gwnaethom fynychu a chynrychioli Cymru yn COP15 yn Montreal, lansio trydydd galwad ar y cyd Cymru-Quebec am gynigion, meithrin cysylltiadau newydd o ran llesiant a datblygu cynaliadwy trwy ymweliad Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol â Chanada a gwnaethom gynnal nifer o gyfarfodydd ar lefel uchel gyda’r llywodraeth.
Lansiwyd gennym gyfres podlediadau SoftPowerCymru sy’n archwilio pŵer chwaraeon o ran meithrin cysylltiadau rhwng gwledydd, gwnaethom groesawu busnesau lleol, gwleidyddion a chysylltiadau eraill yng ngêm Rygbi Menywod Cymru yn erbyn Canada yn Halifax, Nova Scotia a gwnaethom gefnogi partïon gwylio gemau Cwpan y Byd gyda Chymry alltud yn Vancouver, Calgary, Toronto, Ottawa a Halifax.
Gwnaethom gludo dros 2,000 o ymwelwyr i Gymru drwy ddyfais realiti rhithwir yn ein digwyddiad ‘Doors Open Ottawa’, dathlu a hyrwyddo Cerddoriaeth o Gymru yn y Breakout West Festival, M for Montreal a chefnogi taith Côr Cymry Gogledd America yn Alberta, a chyflwyno’r ffilm ‘Donna’ yn Capital Pride.
…a llawer iawn mwy wrth gwrs!
Yr hyn rydym wedi’i ddysgu eleni yw fod gan ein dwy wlad fwy yn gyffredin nag a ragwelwyd. Yn ystod blwyddyn Cymru yng Nghanada rydym wedi datblygu ac atgyfnerthu ein perthynas gyda Chanada ac wedi creu gwaddol a fydd yn parhau am flynyddoedd i ddod.
Mae hi bellach yn amser i drosglwyddo’r awenau i Cymru yn Ffrainc 2023. Edrychwch ar eu tudalen ar Twitter i wybod mwy.
Os oes gennych ddiddordeb mewn clywed mwy neu gyfrannu at atgyfnerthu’r cysylltiadau rhwng Cymru a Chanada anfonwch e-bost at WalesinCanada@gov.wales.
